Zabawa dzieci ze spektrum autyzmu znacząco odbiega od zabawy typowo rozwijających się dzieci. Dzieci ze spektrum różnią się też między sobą w zakresie kompetencji społecznych, poznawczych i językowych, a różnice te przekładają się na różne profile i ścieżki rozwoju zabawy.
Pomimo tych różnic istnieją pewne wspólne dla wszystkich dzieci ze spektrum jakościowe charakterystyki ich zabawy. Zabawa dzieci z autyzmem jest mniej spontaniczna, mniej różnorodna i pomysłowa od zabawy dzieci neurotypowych, natomiast jest bardziej schematyczna, a także w aspekcie społecznym, mniej oparta na wymianie i kooperacji z innymi.
Tendencja dzieci ze spektrum do manipulacji przedmiotami w stereotypowy sposób przybiera postać od pojedynczych działań, jak potrząsanie czy uderzanie, do bardziej złożonych, jak piętrzenie czy szeregowanie przedmiotów według cech fizycznych (jak kolor, rozmiar) lub kategorii (np. auta, klocki).
Dzieci z autyzmem rzadziej niż ich rówieśnicy spontanicznie bawią się zabawkami zgodnie z ich przeznaczeniem. Wśród dzieci ze spektrum, które podejmują zabawę funkcjonalną obserwuje się mniejsze jej zróżnicowanie. Dzieci z autyzmem rzadko spontanicznie podejmują zabawę symboliczną (w udawanie). Kiedy prezentują taką umiejętność ich zabawa w udawanie jest mniej złożona, rzadziej ożywają postacie w zabawie, rzadziej w sposób symboliczny i kreatywny odnoszą się do przedmiotów (np. udając, że kredka to śrubokręt). Skrypty zabawy symbolicznej są mniej spójne, mniej zróżnicowane i mniej elastyczne w porównaniu do zabawy dzieci o typowym rozwoju.
Z jednej strony, ocena poziomu zabawy jest jednym z kluczowych aspektów procesu diagnostycznego, z drugiej, zabawa pozostaje jednym z głównych kontekstów i celów terapeutycznych w pracy z małymi dziećmi ze spektrum autyzmu.
